Odnosimy wrażenie, że w ostatnim czasie o kolagenie mógł usłyszeć każdy, kto choć trochę interesuje się swoją dietą, zdrowym odżywianiem, czy suplementacją. Z uwagi na niezastąpione właściwości tego białka, zupełnie nas to nie dziwi. Wzrost popularności suplementowania kolagenu przyczynia się do tego, że coraz częściej poszukujemy odpowiedzi na pytanie o jego rolę w organizmie lub na to, jaki suplement diety wybrać i czym właściwie jest kolagen naturalny?
Jeżeli rozważasz suplementację kolagenem lub zwyczajnie chcesz poszerzyć swoje żywieniową świadomość — jesteś w odpowiednim miejscu!
Kolagen — najważniejsze cechy i właściwości
Zacznijmy od podstaw.
Kolagen jest białkiem. Każde białko zbudowane jest z pojedynczych cząsteczek (aminokwasów), które ułożone w odpowiedniej kolejności, mogą tworzyć różne specyficzne sekwencje (peptydy). W zależności od tego, z ilu pojedynczych cząsteczek składa się związek, możemy mówić o oligopeptydach (od 2 do 10 aminokwasów), polipeptydach (od 11 do 100 aminokwasów) lub makropeptydach (ponad 100 aminokwasów), inaczej zwanych białkami.
Właśnie do tej ostatniej grupy zaliczamy kolagen, który w swojej budowie cząsteczkowej zawiera aż 1050 pojedynczych aminokwasów. To jakie aminokwasy wchodzą w skład naturalnego kolagenu, również ma znaczenie, jednak o tym za chwilę.
Większość naszej tkanki łącznej składa się z kolagenu. Oznacza to, że kolagen jest głównym elementem, z którego składa się nasza skóra, chrząstki, kości, zęby, błony, mięśnie, nerwy, a nawet naczynia krwionośne. Już tylko na podstawie tej bardzo prostej definicji można zrozumieć, jak ważny jest kolagen dla zachowania prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Człowieka posiada zdolność do samodzielnej syntezy kolagenu. W ciągu całego życia tkanka łączna jest stale przebudowywana i odnawiana, a każdy organ lub tkanka produkuje kolagen niezależnie. Cały proces jest niezbędny do tego, aby utrzymać prawidłową budowę wielu struktur w organizmie.
Kolagen jest białkiem, które nadaje kształt i siłę naszym tkankom i znajduje się w:
- skórze (~75%),
- chrząstkach (~ 70%),
- kościach (~90% tkanki organicznej),
- więzadłach (~70%),
- ścięgnach (~85%)
Niestety wraz z upływającym czasem zdolność do syntezowania kolagenu spada, a w konsekwencji możemy zaobserwować, znienawidzone przez wszystkich, „oznaki starzenia”.
Pierwsze, które przychodzą nam na myśl to zmarszczki. Jednak to nie wszystko.
Za niewystarczającą ilością kolagenu w organizmie stoją również liczne schorzenia stawów, bóle mięśni i kości, mało elastyczne więzadła, które przez to są bardziej narażone na urazy, a także zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia osteoporozy, czy licznych chorób układu krążenia.
Każdemu z nas z pewnością zależy na jak najdłuższym zachowaniu pełni zdrowia i witalność, a suplementacja kolagenem zdecydowanie może się do tego przyczynić.
Jak uzupełnić kolagen?
Ogólnie rzecz biorąc, poziom kolagenu zaczyna spadać po 30 roku życia. Aby maksymalnie spowolnić ten proces, bardzo ważne jest uzupełnienie diety o produkty bogate w składniki, które biorą czynny udział w stymulowaniu produkcji kolagenu. Istotną pomocą są również suplementy diety oparte na dobrym jakościowo kolagenie.
Czym jest kolagen naturalny?
Kolagen składa się z włókien i stanowi „rusztowanie” tkanki łącznej. Jak już wcześniej wspominaliśmy, w ciągu życia kolagen odnawia się w sposób ciągły, jednak wraz z wiekiem proces ten ulega spowolnieniu, co sprzyja pojawianiu się zmarszczek oraz charakterystycznej dla wieku dojrzałego utracie jędrności i elastyczności skóry.
Istnieją różne rodzaje kolagenu, zidentyfikowano aż 29 różnych typów, z których główne to kolagen typu I, II i III.
Typ I jest najbardziej rozpowszechniony w naszym ciele i odpowiada za wiele czynności, takich jak tworzenie kości i utrzymywanie elastyczności skóry. Z drugiej strony typ II pomaga głównie w budowie chrząstki i dlatego jest bardzo przydatny w utrzymaniu zdrowych stawów. Typ III pomaga wraz z I nadać elastyczność i jędrność skórze, a także znajduje się w naczyniach krwionośnych. Inne typy kolagenu występujące w mniejszym stopniu to np. typy IV, V i X (więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj).
Każdy typ kolagenu zbudowany jest z nieco innej sekwencji aminokwasów, a co za tym idzie, do syntezy różnych typów kolagenu niezbędne są inne aminokwasy.
Właśnie w tym miejscu możemy dokładnie pochylić się nad kwestią suplementów kolagenowych dostępnych na rynku.
Naturalny kolagen — kolagenowe suplementy diety
Kolagen wołowy posiada bardzo zbliżoną budowę do kolagenu ludzkiego. Jednak należy mieć świadomość, że w wielu suplementach diety występuje w postaci, nie pojedynczych cząsteczek (aminokwasów), a peptydów. Nasz organizm przed wykorzystaniem dostarczonego kolagenu do syntezy własnego, zmuszony jest rozłożyć go na pojedyncze elementy. Im dłuższe są peptydy w suplemencie diety, tym organizm ma trudniejsze zadanie, któremu nie zawsze jest w stanie podołać w 100%.
Właśnie z tego względu, niektóre suplementy kolagenowe mogą mieć lepszą przyswajalność od innych.
Innym rodzajem kolagenu jest kolagen morski, który zawiera nieco bardziej zróżnicowany skład aminokwasowy od kolagenu wołowego, jednak posiada o wiele drobniejszą budowę chemiczną. Dzięki temu organizm jest w stanie bardziej wykorzystywać pojedyncze związki, które wchodzą w jego budowę.
Pomimo tego, że oba typy kolagenów są pochodzenia naturalnego, nasze organizmy mogą wykorzystywać je w różny sposób.
Czym jest kolagen hydrolizowany?
Kolagen hydrolizowany może być produkowany zarówno z kolagenu wołowego, jak i morskiego. Pozyskiwany jest poprzez ekstrakcję białka kolagenowego, które następnie poddawane procesom hydrolizy enzymatycznej. Jest to proces, który w naturalnych warunkach zachodzi w organizmie i ma na celu zmniejszenie masy cząsteczkowej białka. Dzięki temu kolagen jest lepiej przyswajalny i bardziej efektywnie wykorzystywany w organizmie.
Niektórzy producenci wykorzystują hydrolizę kolagenu w procesie produkcji, aby zwiększyć jakość oferowanych kolagenowych suplementów diety.